Nhận biết bệnh
Ký sinh trùng sán lá gan lớn (SLGL) Fasciola gigantica, Fasciola hepatica có trong cá nước lợ, chủ yếu chúng bám vào các loại rau sống trong nước (cải xoong, ngổ, rau om, rau cần, ngó sen).
Hình ảnh mô tả sự sinh trưởng của sán lá gan lớn.
Các tỉnh Nam Bộ - Lâm Đồng, người dân thường thích ăn gỏi (ăn sống) các loại rau trồng hoặc mọc ở dưới nước nên không tránh khỏi nguy cơ bị mắc bệnh sán lá gan lớn.
Khi bị mắc bệnh sán lá gan lớn, bệnh nhân thường thấy các biểu hiện triệu chứng trên lâm sàng như toàn thân mệt mỏi, biếng ăn, gầy sút, thiếu máu nhẹ, sốt nhẹ hay sốt cao. Đối với hệ tiêu hóa thường thấy đau bụng, đầy bụng, buồn nôn, chán ăn, ăn khó tiêu, xuất huyết tiêu hóa, gan to, vàng da... Các triệu chứng khác thấy kèm theo như ban đỏ dị ứng, đau khớp, đau cơ, ho, tràn dịch màng phổi, màng bụng, cũng có khi bị tổn thương ở những nơi sán ký sinh lạc chỗ như da, não, khớp, vú, cơ...
Vào bệnh viện, xét nghiệm cận lâm sàng ghi nhận kết quả test Elisa với sán lá gan dươ
ng tính (+), tỷ lệ bạch cầu ái toan tăng. Siêu âm gan hoặc chụp cắt lớp vi tính cho thấy có tổn thương dạng sán lá gan lớn tại gan. Xét nghiệm phân tìm thấy trứng sán lá gan lớn.
Sán lá gan lớn.
Thời gian gần đây, một số bệnh nhân bị bệnh sán lá gan lớn được phát hiện tại Viện Sốt rét- KST-CT. TP. Hồ Chí Minh chủ yếu dựa vào triệu chứng lâm sàng, siêu âm chẩn đoán và xét nghiệm phản ứng huyết thanh Elisa dương tính với sán lá gan.
Thuốc điều trị Sán lá gan lớn hiện không có bán trên thị trường (hoặc có bán thì giá rất đắt khoảng vài trăm ngàn đến 1 triệu đồng/1viên), chỉ có tại các phòng khám chuyên khoa Ký sinh trùng. Cụ thể là tại Trung tâm khám bệnh chuyên ngành Viện Sốt rét - KST - CT. TP. Hồ Chí Minh.
Thuốc điều trị bệnh sán lá gan lớn
Thuốc điều trị đặc hiệu có hiệu quả hiện nay được sử dụng là loại triclabendazole, biệt dược Egaten do Thụy Sĩ sản xuất.
Thuốc đã được chứng minh có hiệu quả trong điều trị bệnh sán lá gan lớn do loại sán lá Fasciola hepatica và Fasciola gigantica gây nên. Ngoài ra thuốc cũng có tác dụng điều trị cả bệnh sán lá phổi Paragonimus.
Trong quá trình điều trị, phải theo dõi diễn biến của bệnh để đánh giá kết quả. Cần kiểm tra bằng xét nghiệm siêu âm chẩn đoán và thử nghiệm test Elisa trước điều trị và sau điều trị vào các ngày thứ 1 - 7, ngày 15, 30 và 60. Thời gian theo dõi để tránh tái nhiễm từ 6 tháng đến 1 năm.
Ngoài những cơ sở khám chữa bệnh chuyên khoa ký sinh trùng đã được cung cấp thuốc đặc hiệu để điều trị. Người nhà bệnh nhân có nhu cầu sử dụng thuốc điều trị bệnh sán lá gan lớn, cần liên hệ với hệ thống các cơ quan, đơn vị chuyên khoa (Viện sốt rét- Ký sinh trùng- Côn trùng thành phố Hồ Chí Minh) để được hướng dẫn và giúp đỡ, hỗ trợ.
Bác sỹ Đặng Thị Nga - Viện SR-KST-CT Tp. HCM
Email: dangngahg@gmail.com
